ސުވާލު
ލައިލަތުލްޤަދްރި ވިލޭރޭ ކަނޑައެޅުމާއި އެރޭގެ މާތްކަން
- އުސާމް މުޙައްމަދު ސަޢީދު
- 25 އޯގަސްޓު 2011
ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަކީ އެހެން ރޭރޭގެ މައްޗަށް ޝަރަފުވެރި ކުރައްވަވާ، އަދި އެ ރޭގައި ކުރާ ހެޔޮޢަމަލު އެއްހާސް ރޭގެ ހެޔޮ ޢަމަލަށްވުރެ ހެޔޮކަން ބޮޑުކަމުގައި އަންގަވާފައިވާ ރެއެވެ. އެ ރޭގައި ކީރިތި ޤުރުއާން ބާވާލައްވައި، މާތް ﷲ އެރޭ ޚާއްޞަ ކުރައްވާ، އަދި ބަރަކާތްތެރި ރެއެއް ކަމަށާއި ކައުނުގައި ހިނގާނޭ ކަންކަން ކަނޑައެޅުއްވާ ރޭކަމުގައި ވެސް ކީރިތި ﷲ ސިފަ ކުރެއްވި ރެއެވެ.
ސިއްރުއާދައާއި ދުރުވުމަށް މަގެއް
- ޢަބްދުއްސައްތާރު ޢަބްދުލް ޙަމީދު
- 12 ސެޕްޓެމްބަރު 2005
ސުވާލު: އަމިއްލައަށް ޖިންސީއެދުން ފުއްދުމުގެ މައްސަލަ ކުރިމަތިވި އިރު އަހަރެންގެ ޢުމުރުންވާނީ އަދި އެންމެ 13 އަހަރެވެ. މިކަން ދަސްވީ، އަވަށުގައި އުޅޭ އަހަންނަށްވުރެ ޢުމުރުން 2 އަހަރު ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ދޮށީ ކުއްޖެއްގެ ފަރާތުންނެވެ. މީގެ ފުރަތަމަ ތަޖުރިބާގެ ހަނދާން އަދިވެސް އެބަހުއްޓެވެ. އެކަންކުރިއިރު އަހަންނަށް އިޙްސާސްވީ މަސްތީގޮތެކެވެ. އަހަރެންގެ ވަށައިގެން ހިނގަމުންދާ އެއްވެސްކަމެއް އިޙްސާސެއްވެސް ނުކުރެވެއެވެ. ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުވާވެރިކަމުގެ ވަރަށް މަތީދަރަޖައެކެވެ.
އަހަންނަށް ހީވީ ޖައްވުގައި އުދުހެވެނީހެންނެވެ. ދެން މިޢަމަލުކުރުން ތަކުރާރުކުރެވެން ފެއްޓިއްޖެއެވެ. އޭރު އޭގެ ގެއްލުންތަކެއް ނުވަތަ ދީނީ ޙުކުމެއްވެސް އަހަރެންނަކަށް ނޭނގެއެވެ. އެކަންކުރަން ފެއްޓިތާ އަހަރެން ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަދުވަސްފަހުން، ކުރާލެއް ގިނަކަމުން ލޭ އަންނަކަންވެސް ހަނދާން އެބަހުއްޓެވެ.
ރަވާތިބު ސުންނަތަކީ ކޮބާ؟
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 16 މޭ 2005
ރަވާތިބު ސުންނަތަކީ ކޮބާ؟ ސުންނަތް ނަމާދެއް އެ ނަމާދުގެ ވަގުތު ފާއިތުވުމަށް ފަހު، ޤަޟާ ކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟
ރަވާތިބު ސުންނަތުގެ މާތްކަން :
ނަމާދާއި ގުޅިގެން ކުރުން ސުންނަތްކަން ވަރަށް ގަދަވެގެންވާ ސުންނަތް ނަމާދުތަކެއް އޮވެއެވެ. އެއަށް މި ކިޔެނީ ''ރަވާތިބު ސުންނަތް'' އެވެ. ރަވާތިބް އަކީ ޢަރަބި ބަހުން ރާތިބު ނުވަތަ ރާތިބާގެ ގިނަ ގޮތެވެ. މި ބަހުގެ މާނައަކީ ކަމެއްގައި އިސްތިޤުރާރުވެ ދެމި ހުރުމެވެ. މި ސުންނަތަށް ރާތިބު ސުންނަތޭ ކިއުނީ، އެއީ މި ސުންނަތަކީ އެ އަދާ ކުރުން މަތީ ދެ މި ހުރުން ، ދީނުގައި މަޝްރޫޢު ކަމަކަށް ވާތީއެވެ.
ބޯ ދިގު ކުރުން
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 07 މޭ 2005
ފިރިހެނުން ބޯދިގުކުރުމަކީ، ދީނުގައި ހުއްދަ ކަމެއްހެއްޔެވެ؟ އަދި އެއީ ސުންނަތެއްހެއްޔެވެ؟ ދެން އަންހެނުން ބޯ ކޮށުން ހުއްދަވާނެހެއްޔެވެ؟
ފިރިހެނުން ބޮލުގެ އިސްތަށިގަނޑު ދިގު ކުރުމުގެ ޙުކުމް ބިނާވަނީ އެކަން ކުރާ މީހާގެ ނިޔަތުގެ މައްޗަށެވެ. މާތް ﷲ އަކީ ކޮންމެ މީހަކު ކޮންމެ ކަމެއް ކުރިއަސް އެކަމެއްގައި އޭނާގެ ހިތުގައި ނިޔަތް އޮތް ގޮތް މޮޅަށް ދެނެވޮޑިގަންނަވާ ރަސްކަލާނގެއެވެ. ވީމާ ބޯދިގުކުރާ މީހާ ބޯ ދިގު ކުރަނީ ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލައްﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ އިސްތަށިކޮޅު ހުންނެވި ގޮތަށް، ބަހައްޓަން ކަމަށް ވަނީނަމަ އެއީ ރަނގަޅު ކަމެކެވެ. އަދި ނިޔަތާއި އެއްގޮތަށް ޘަވާބު ލިބޭނެ ކަމެކެވެ.
ނަހަލާލަށް ލިބިފައިވާ ކުއްޖަކާ ކައިވެނި ކުރުމަކީ ހުއްދަ ކަމެއްތަ؟
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 16 އެޕްރީލް 2005
ސުވާލު: ބައްޕަ ނެތް (ނަހަލާލަށް ލިބިފައިވާ) ކުއްޖަކާއި ކައިވެނީގެ ގޮތުން ގުޅުމަކީ، ދީނުގައި ހުއްދަ ކަމެއްހެއްޔެވެ؟ މިއީ މަނާ ކަމެއް ކަމުގައި ކީރިތި ރަސޫލާ އަންގަވާފައި ވޭ ހެއްޔެވެ؟
ނަހަލާލަށް ލިބިފައިވާ ކުއްޖަކާ ކައިވެނި ކުރުމަކީ ޙަރާމް ކަމެއް ކަމުގައި، ކީރިތި ރަސޫލާ ކަނޑައަޅުއްވާފައި ނެތެވެ. އެހެނީ ނަހަލާލަށް ލިބިފައިވާ ކުއްޖަކާ އަކީ އޭނާއަށް އަދަބެއް ދޭން ޖެހޭފަދަ، އެއްވެސް ކުށެއް ކުރި ކުއްޖެއް ނޫނެވެ. ކުށް ކުރީ އޭނާގެ މަންމައާއި އެހެން ފިރިހެނެކެވެ. މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވަނީ: كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ
އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް ދޮން ދިނުން
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 07 ފެބްރުއަރީ 2005
ސުވާލު : މީހުންނަށް ދޮން ދިނުމަކީ ކޮންކަހަލަ ކަމެއްހެއްޔެވެ؟ ފިރިހެނުން ފިރިހެނުންނަށް އަދި އަންހެނުން އަންހެނުންނަށް ދޮންދީ ހަދާތަން ބައެއްފަހަރު ފެނެއެވެ. އަދި ރައްޓެހިވެގެން އުޅޭ ކުއްޖާއަށް ދޮންދިނުން ހުއްދަވާނެ ހެއްޔެވެ؟ އަދި ފިރިހެނަކަށް އޭނާގެ ދައްތައަކަށް ނުވަތަ މަންމައަށް ދޮންދެވިދާނެތަ ؟
ޖަވާބު ދެއްވާފައިވަނީ : ޝައިޚް ޢަޠިއްޔާ ޞަޤުރު
އެއް ޖިންސެއްގެ މީހުން އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް ދޮން ދިނުން (ނުވަތަ ބޮސްދިނުން) އެއީ އޭގާ ޝަހުވަތްތެރި ކަމެއް ނެތްނަމަ ހުއްދަކަމެކެވެ. އަދި ފިރިހެނެއް އޭނާގެ މަންމައަށް ނުވަތަ ދައްތައަކަށް، މާތް ކުރުމުގެ ގޮތުން ނުވަތަ ލޯބިން ދޮންދިނުމަކީވެސް އެއީ ހުއްދަ ކަމެކެވެ.
ޣައިބުގައި ކަށުނަމާދު ކުރުމަކީ ކޮންކަހަލަ ކަމެއް ؟
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 16 ނޮވެމްބަރު 2004
ޣައިބުގައި ކަށުނަމާދު ކުރުމަކީ ކޮންކަހަލަ ކަމެއް ؟
ޖަވާބު: ޔޫރަޕް ފަތުވާ ކޮމިޓީ, އައްޝައިޚް ޢަޠިއްޔާ ޞަޤްރު، އައްޝައިޚް އިބްނު އަލްޢުޘައިމީން
އެންމެ ފުރަތަމަވެސް ބުންނަން ޖެހެނީ، މުސްލިމަކު މަރުވެއްޖެނަމަ އޭނާގެ މައްޗަށް ޞަލާތުލް ޖަނާޒާ ނުވަތަ ކަށުނަމާދު ކުރުމަކީ ކިފާޔަތުގެ ފަރުޟެކެވެ. އެއްބަޔަކު ކޮށްފިއްޔާ އެހެން މީހުންގެ ކިބައިން އެ ފަރުޟު އުފުލުނީއެވެ. އެކަކުވެސް ނުކޮށްފިއްޔާ މަރުވިކަން އެނގިތިބި އެންމެން ފާފަވެރިވާނެއެވެ.
މަރުވި މީހާ ޙާޟިރުގައި އޮތް ނަމަ އޭނާގެ މައްޗަށް ނަމާދު ކުރާނީ، ނަމާދު ކުރާތަނެއްގައި އޭނާ ބާއްވައިގެން ޙާޟިރުގައެވެ. މައްޔިތާ އޮތީ ދުރު ތަނެއްގައި ނަމަ ނަމާދު ކުރާނީ ޣާއިބުގައެވެ.
ރޯދައަށްހުރެ ހަނދާންނެތި ކެއުން
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 25 އޯގަސްޓު 2004
ރޯދައަށް ހުރިކަން ހަނދާންނެތިގެން ކައިފިނަމަ ، ޙުކުމަކީ ކޮބައިތަ ؟ ރޯދަ ކުރިއަށް ގެންދާނީތަ؟ އަދި އެ ރޯދަ އަލުން ޤަޟާ ކުރަން ޖެހޭނެތަ؟ އަދި މި ރޯދައަކީ ސުންނަތް ރޯދައެއްނަމަ ނުވަތަ ޤަޟާއަށް ހިފާ ރޯދައެއްނަމަ ވަކި ތަފާތެއް ވާނެތަ ؟
ޖަވާބު ދެއްވާފައިވަނީ : ޝައިޚް ޢަޠިއްޔާ ޞަޤުރު
ރޯދައަށް ހުރެ، ރޯދައަށް ހުރިކަން ހަނދާން ނެތިގެން އެއްޗެއް ކައި ނުވަތަ ބޮއެ ހެދިއަސް އޭނާގެ ރޯދަ ޞައްޙަވާނެއެވެ. ނަމަވެސް އެއީ އޭނާ ހުރީ ރޯދައަށް ކަން ހަނދާން ވުމަށްފަހު އިތުރަށް ދެން ކެއުން ކުރިއަށް ނުގެންދާނަމައެވެ. އަދި މިފަދަ މީހަކު އެ ރޯދަ ޤަޟާ ކުރާކަށް، އަދި ކައްފާރާއެއް ދޭކަށްވެސް ނުޖެހޭނެއެވެ. ހަނދާން ނެތިގެން ކެވިއްޖެނަމަ ޖެހޭނީ ރޯދަ ދޫނުކޮށް ފުރިހަމަ ކުރާށެވެ. މި ޙުކުމުގައި ފަރުޟު ރޯދައާއި ސުންނަތް ރޯދަ ހަމަހަމައެވެ.
މައިންބަފައިންނަށްޓަކައި، ލޯބި ޤުރުބާން ކުރަންވީތަ؟
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 08 އޯގަސްޓު 2004
ސުވާލު: މައިންބަފައިންގެ ރުހުމާއި ދެކޮޅަށް އަންހެން ކުއްޖަކު ކައިވެނި ކުރުމަކީ ކޮންކަހަލަ ކަމެއްހެއްޔެވެ؟ އަދި އެގޮތަށް އެކަން ކޮށްފިނަމަ އެއީ ''މައިންބަފައިންނަށް ނުކިޔަމަންތެރި ވުން'' ކަމުގައި ވާނެ ހެއްޔެވެ؟ އަދި އަންހެން ކުއްޖެއްގެ ރުހުމާ ދެކޮޅަށް މީހަކާ ދެވުމަކީ ކޮންކަހަލަ ކަމެހެއްޔެވެ؟
ޖަވާބު: ޢިލްމުވެރިންގެ ބާގައެއް.
މިޒަމާނުގައި ލޯތްބާއި ޢިޝްޤަކީ ވަރަށް ގިނަ އަންހެން ކުދިން، ޢުމުރުން ވަރަށް ޅަ އިރުއްސުރެ އޭގައި ޖެހޭ އެއްޗަކަށް ވެއްޖެއެވެ. ފުރާވަރަށް އަންނަމުން އަންނަ ނާޒުކު ޢުމުރުގައި އަންހެންކުދިން، ފިރިހެން ކުދިން ބުނެލާ ބަހަކަށް ހެއްލުމަކީ ކަންބޮޑުވާން ޖެހޭ ކަމެކެވެ.
ބައެއް ފިރިހެން ކުދިން، އެ މީހުންގެ މަޅީގާ އަންހެން ކުދިން ޖެއްސުން އެއީ އުފަލެއް ކަމުގައި ދެކެއެވެ. އަދި ރައްޓެހިންގެ މެދުގައި މިވެނި އެވެނި ކުއްޖަކާ ރައްޓެހިވި ކަމަށް ބުނެ ފަޚުރުވެރިވެއެވެ.
އަނބިމީހާ ގާތުން ކިރުބޮވުމުން، ކައިވެއްޏައް އަސަރު ކުރޭތަ؟
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 17 ޖޫން 2004
ސުވާލު: ބައެއްފަހަރު ފިރިމީހާ އޭނާގެ އަނބިމީހާއާއި ޖިންސީގުޅުން ހިންގާއިރު ، އަނބިމީހާގެ އުރަމަތީގައި ( ކިރު ހުއްޓާ ) އަގަ ޖަހައި ހަދާއިރު ، ކިރު ބޮވޭ ގޮތްވެއެއެވެ. މި ފަދަ ޙާލަތެއްގައި، ފިރިމީހާގެ މައްޗަށް އަނބިމީހާ ''ކިރުގެ ގޮތުން'' ޙަރާމް މީހަކަށް ވާނެހެއްޔެވެ؟
ޖަވާބު ދެއްވާފައިވަނީ : އައްޝައިޚް ފައިޞަލް މައުލަވީ އަދި އައްޝައިޚް ޔޫސުފުލް ޤަރަޟާވީ
ޖުމްހޫރު ޢިލްމުވެރިން ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތުގައި، ފިރިމީހާއާއި އަނބިމީހާ އަރާމު ލިބިގަތުމުގެ ތެރޭގައި، އަނބިމީހާގެ އުރަމަތިން ބޮވޭ ކިރުގެ ސަބަބުން، އެ އަނބި މީހާއަކީ ކިރު ބުއިމުގެ ސަބަބުން ކައިވެނި ޙަރާމް ''މަޙްރަމް'' އަކަށް ނުވާނެއެވެ. އެއީ ކައިވެނި ޙަރާމް ވަނީ ކުޑައިރު ބޯ ކިރުގެ ސަބަބުންނެވެ.
ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރި ނުވުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާ
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 16 މޭ 2004
ސުވާލު: ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރި ނުވުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާ ؟ އަދި ނުވެއްޖެނަމަ ނަމާދު ބާޠިލުވާނެތަ ؟
ޚުޝޫޢަތް މިބަހުގެ މާނައަކީ ކިޔަމަންތެރިކަމާއި ބިރުވެތިވުމެވެ. ނުވަތަ މަޑުމޮޅިވުމެވެ. ފަލާހާއި ކާމިޔާބު ލިބޭ މީހުންނަކީ މުއުމުނުން ކަމުގައި، މުއުމިނޫން ސޫރަތުގެ ކުރީކޮޅުގައި މާތް ﷲ ބަޔާން ކުރައްވާފައިވެއެވެ. ކާމިޔާބު ލިބޭ މުއުމިނުންގެ އެއް ސިފައަކީ ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރިވާ މީހުންނެވެ. އަދި އެންމެ ފުރަތަމައަށް އޮތް ސިފައަކީވެސް މިއެވެ.
މުއުމިނޫން ސޫރަތުގައި މިވާ ޚުޝޫޢު ، ޢަލީ ރަޟިޔަﷲ ޢަންޙު ، ސިފަ ކުރައްވަނީ އެއީ "ހިތް މަޑުމޮޅިވުމާއި ގުނަވަންތައް ހަމަހިމޭނުން ބެހެއްޓުން'' ކަމަށެވެ.
ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރި ނުވުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާ ؟ އަދި ނުވެއްޖެނަމަ ނަމާދު ބާޠިލުވާނެތަ ؟
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 04 މޭ 2004
ޚުޝޫޢަތް މިބަހުގެ މާނައަކީ ކިޔަމަންތެރިކަމާއި ބިރުވެތިވުމެވެ. ނުވަތަ މަޑުމޮޅިވުމެވެ. ފަލާހާއި ކާމިޔާބު ލިބޭ މީހުންނަކީ މުއުމުނުން ކަމުގައި، މުއުމިނޫން ސޫރަތުގެ ކުރީކޮޅުގައި މާތް ﷲ ބަޔާން ކުރައްވާފައިވެއެވެ. ކާމިޔާބު ލިބޭ މުއުމިނުންގެ އެއް ސިފައަކީ ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރިވާ މީހުންނެވެ. އަދި އެންމެ ފުރަތަމައަށް އޮތް ސިފައަކީވެސް މިއެވެ. މުއުމިނޫން ސޫރަތުގައި މިވާ ޚުޝޫޢު ، ޢަލީ ރަޟިޔަﷲ ޢަންޙު ، ސިފަ ކުރައްވަނީ އެއީ "ހިތް މަޑުމޮޅިވުމާއި ގުނަވަންތައް ހަމަހިމޭނުން ބެހެއްޓުން'' ކަމަށެވެ.
ނަހަލާލް ކުއްޖަކަށް އޭނާގެ "ބައްޕަ"ގެ ފަރާތުން ވާރުތަވެދާނެތަ؟
- އިސްމާޢީލް ނާޖީ
- 16 ޑިސެމްބަރު 2003
ސުވާލު: ނަހަލާލް ކުއްޖަކަށް އޭނާގެ "ބައްޕަ"ގެ ފަރާތުން ވާރުތަވެދާނެތަ؟
ޖަވާބު: އައްޝެއިޚް ޖާދުލްޙައްޤު ޢަލީ ޖާދުލްޙައްޤު
ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުއްނަތުން ސާބިތުވާގޮތުގައި މުދާވާރުތަ ވަނީ ތިން ސަބަބަކުންނެވެ. އެއީ ޒަވާޖީގުޅުމެއްގެ ސަބަބުން ، ތިމާގެކަމުގެ ގުޅުމެއްގެ ސަބަބުން އަދި ސާހިބުމީހާ އަޅުމީހާ މިނިވަންކުރުމުގެ ސަބަބުން އުފެދޭ ގުޅުމުގެ ސަބަބުންނެވެ.
ޒަވާޖީގުޅުމެއްގެ ސަބަބުންނޭ ބުނެވުމުގެ މާނައަކީ އަނބިމީހާ ނުވަތަ ފިރިމީހާ މަރުވާއިރު ދެމީހުން ޞައްޙަ ކައިވެންޏެއްގައި ތިބުމެވެ. މީގެ މާނައަކީ އޭގެތެރެއިން އެކަކު މަރުވާއިރު އަނެކަކު ވަރިވެފައިނެތުމެވެ.
